میزان زباله های الکترونیکی  تولید شده در سطح جهان با افزایش استفاده از دستگاه های الکترونیکی به سرعت در حال افزایش است. زباله های الکترونیکی حاوی فلزات ارزشمندی مانند طلا، نقره، مس و پلاتین هستند که می توانند برای کاهش آلودگی محیط زیست و حفظ منابع طبیعی زمین بازیافت شوند. در این مقاله به بررسی روش استخراج طلا از بردهای الکترونیکی می پردازیم.

چرا در بردهای الکترونیکی از طلا استفاده می شود؟

طلا به دلیل خواص رسانایی برتر، جزء جدایی ناپذیر بسیاری از وسایل الکترونیکی است. از فلز طلا عمدتا در اتصالات، سوئیچ ها و کنتاکت های رله استفاده می شود. مشخصات طلا مانند رسانایی بالا موجب می شود که انتقال سیگنال بدون هیچ مشکلی انجام گیرد. به همین دلیل استخراج طلا از بردهای الکترونیکی گوشی های هوشمند، رایانه ها، تبلت ها و سایر لوازم الکترونیکی مصرفی و همچنین در تجهیزات تخصصی مورد استفاده در صنایع مخابرات و هوافضا انجام می‌گیرد.

البته مقدار طلای استفاده شده در هر دستگاه ناچیز است، اما حجم عظیم زباله های الکترونیکی تولید شده در سطح جهانی، بازیابی طلا را به یک پیشنهاد وسوسه انگیز تبدیل می کند.

چالش اصلی این است که طلا در برده‌ای الکترونیکی به طور کلی در مقادیر کوچک و میکروسکوپی و مخلوط با مواد دیگر یافت می شود که فرآیند استخراج را پیچیده و طولانی می کند. با این حال، با توجه به افزایش تقاضا برای طلا و نگرانی در مورد عرضه محدود آن، بازیافت طلا از برد های الکترونیکی توجه قابل توجهی را به خود جلب کرده است.

کدام بردهای الکترونیکی بیشترین میزان طلا را دارند؟

طلا به طور گسترده ای در لوازم الکترونیکی مختلف از جمله گوشی های هوشمند، رایانه ها، تلویزیون ها و سایر لوازم الکترونیکی مصرفی استفاده می شود. با این حال، مقدار طلا در این دستگاه ها متفاوت است. برخی از لوازم الکترونیکی دارای محتوای طلای بالاتری نسبت به سایرین هستند. در ادامه برخی از لوازم الکترونیکی که بالاترین بازیافت طلا را دارند و استخراج طلا از بردهای الکترونیکی آنها می تواند مقرون به صرفه باشد را بررسی می کنیم:

• استخراج طلا از برد های الکترونیکی گوشی هوشمند : گوشی‌های هوشمند دستگاه‌های الکترونیکی با بالاترین محتوای طلا هستند و مقدار طلا در گوشی‌های هوشمند از ۰.۰۳ تا ۰.۰۵ اونس متغیر است.
• استخراج طلا از برد های الکترونیکی کامپیوتر: رایانه ها از جمله رایانه های رومیزی، لپ تاپ ها و سرورها در برد مدارها و کانکتورهای خود دارای طلا هستند. مقدار طلا در یک کامپیوتر از 0.1 تا 0.15 اونس متغیر است.
• استخراج طلا از برد های الکترونیکی تلویزیون: تلویزیون ها، تلویزیون های قدیمی CRT (اشعه کاتدی)، حاوی مقدار قابل توجهی طلا در مدارها و کانکتورهای خود هستند. مقدار طلا در یک تلویزیون بین 0.2 تا 0.3 اونس است.
• سایر لوازم الکترونیکی مصرفی: سایر لوازم الکترونیکی مصرفی مانند  DVD  پلیرها، دوربین های دیجیتال و کنسول های بازی، حاوی طلا در برد مدارها و کانکتورهای خود هستند. مقدار طلا در این دستگاه ها از 0.01 تا 0.05 اونس متغیر است.

ساده ترین راه برای بازیابی طلا از بردهای الکترونیکی چیست؟

ساده ترین راه برای بازیابی طلا از وسایل الکترونیکی استفاده از کیت بازیابی طلای تجاری است که از خرده فروشان آنلاین مختلف قابل خریداری است. این کیت ها حاوی همه ابزارهای لازم برای استخراج طلا از وسایل الکترونیکی هستند از جمله مواد شیمیایی، ابزار و دستورالعمل. این فرآیند معمولاً شامل مراحل زیر است:

• جمع آوری قطعات الکترونیکی: اولین گام در بازیابی طلا جمع آوری زباله های الکترونیکی از جمله تلفن های دور ریخته شده، رایانه ها، تبلت ها، بردهای مدار و سایر قطعات است. دستگاه ها باید دسته بندی شوند تا مشخص شود که کدامیک حاوی مقادیر قابل توجهی طلا هستند. دستگاه‌هایی مانند مادربردها، تراشه‌های CPU و ماژول‌های RAM نسبت به سایرین دارای مقادیر بیشتری از طلا هستند.
• جداسازی قطعات: اولین مرحله در فرآیند استخراج طلا از بردهای الکترونیکی ، جداسازی دستگاه الکترونیکی و برداشتن بردهای مدار و کانکتورها است. این کار را می توان با استفاده از ابزارهای ساده مانند پیچ ​​گوشتی، انبردست و سیم بر انجام داد. در این مرحله باید قطعات حاوی طلا از سایر مواد مانند پلاستیک، فلزات و شیشه جدا شوند. این فرآیند اگر به صورت دستی انجام شود می تواند کار سختی باشد انجام آن به صورت اتوماتیک و توسط ماشین آلات تخصصی نیز بسیار پرهزینه است.
• شناسایی: سپس باید اجزای حاوی طلا را با استفاده از آهنربا شناسایی کنید. طلا مغناطیسی نیست، بنابراین قطعاتی که جذب آهنربا نمی شوند احتمالا دارای طلا هستند.
• تمیز کردن: قطعات را به خوبی تمیز کنید تا هرگونه آلودگی و زباله از بین برود. این کار را می توان با استفاده از آب و صابون یا محلول تمیز کننده تخصصی انجام داد.
• حل کردن: اجزا را در ظرفی قرار داده و محلول شیمیایی ارائه شده در کیت را به آنها اضافه کنید. محلول اجزاء را حل می کند و طلا را به جا می گذارد. یکی از متداول‌ترین مواد شیمیایی، محلول سیانید است که طلا را حل می‌کند و آن را از فلزات دیگری مانند مس، نقره و پالادیوم جدا می کند.
• جداسازی طلا: طلا در کف ظرف ته نشین می شود و سایر مواد به سمت بالا شناور می شوند. مایع را با دقت دور بریزید تا طلا در ته ظرف باقی بماند.
• بازیابی طلا: از ابزارهای ارائه شده در کیت برای بازیابی طلا از ته ظرف استفاده کنید. سپس طلای بازیافت شده را می توان ذوب کرده و به عنوان طلای آب شده فروخت.

ذکر این نکته ضروری است که استخراج طلا از برد های الکترونیکی نیازمند احتیاط و اقدامات ایمنی است. مواد شیمیایی مورد استفاده در این فرآیند خطرناک هستند و می توانند به سلامت انسان و محیط زیست آسیب برسانند. بنابراین، رعایت دستورالعمل های ارائه شده در کیت و استفاده از تجهیزات برای حفاظت فردی مانند دستکش و عینک ضروری است.

خطرات استخراج طلا از بردهای الکترونیکی

فرآیند استخراج طلا از بردهای الکترونیکی با مخاطرات جدی بهداشتی و زیست محیطی همراه است. استفاده از اسیدهای قوی مانند اسید نیتریک و آبکاری که در روش‌های سنتی به کار می‌روند، می‌تواند منجر به تولید گازهای سمی و خورنده شود که برای سیستم تنفسی بسیار خطرناک هستند. تماس پوستی با این مواد شیمیایی نیز می‌تواند باعث سوختگی‌های شدید و آسیب‌های دائمی به بافت‌های بدن گردد. علاوه بر این، دفع غیراصولی پساب‌های حاصل از استخراج طلا از بردهای الکترونیکی می‌تواند آلودگی شدید خاک و منابع آب زیرزمینی را به دنبال داشته باشد.

استخراج طلا از بردهای الکترونیکی به روش نیتریک

روش نیتریک یکی از متداول‌ترین شیوه‌های استخراج طلا از بردهای الکترونیکی محسوب می‌شود که در آن از اسید نیتریک به عنوان ماده اصلی استفاده می‌شود. در این روش، ابتدا بردهای الکترونیکی خرد شده و سپس در محلول اسید نیتریک غوطه‌ور می‌شوند تا فلزات پایه حل شوند. پس از این مرحله، طلا که در برابر اسید نیتریک مقاوم است، به صورت رسوب باقی می‌ماند. این روش اگرچه مؤثر است اما به دلیل تولید گازهای سمی نیتروژن اکسید نیاز به تجهیزات ایمنی پیشرفته و محیط کار مجهز دارد.

درآمد استخراج طلا از برد

درآمد حاصل از استخراج طلا از بردهای الکترونیکی به عوامل مختلفی از جمله مقدار طلای موجود در برد، قیمت روز طلا و هزینه‌های عملیاتی بستگی دارد. به طور متوسط، از هر تن برد الکترونیکی می‌توان بین 200 تا 300 گرم طلا استخراج کرد که با احتساب قیمت جهانی طلا، سود قابل توجهی را عاید می‌کند. با این حال، باید توجه داشت که هزینه‌های خرید مواد شیمیایی، تجهیزات ایمنی و نیروی انسانی نیز از این درآمد کسر می‌شود. در جدول زیر می‌توان مقایسه‌ای بین درآمد حاصل از انواع مختلف بردها مشاهده کرد:

مواد لازم برای استخراج طلا از برد

برای انجام فرآیند استخراج طلا از بردهای الکترونیکی به مجموعه‌ای از مواد شیمیایی و تجهیزات تخصصی نیاز است. اسید نیتریک، اسید هیدروکلریک (جوهر نمک)، آب اکسیژنه، متابیسولفیت سدیم و اوره از جمله مواد شیمیایی اصلی مورد استفاده در این فرآیند هستند. همچنین به تجهیزاتی مانند ظروف شیشه‌ای مقاوم به اسید، همزن‌های شیشه‌ای، فیلترهای مخصوص، دستکش و ماسک ضد گاز نیاز خواهد بود. برای کسانی که قصد دارند این کار را در مقیاس کوچک انجام دهند، تهیه کیت‌های مخصوص استخراج طلا از بردهای الکترونیکی که حاوی تمام مواد لازم به مقدار مناسب هستند می‌تواند گزینه مناسبی باشد.

استخراج طلا از برد تلویزیون

بردهای تلویزیون، به ویژه مدل‌های قدیمی‌تر، منبع قابل توجهی برای استخراج طلا محسوب می‌شوند. در بردهای تلویزیون، طلا عمدتاً در اتصالات، سوکت‌ها و برخی قطعات خاص به کار رفته است. مقدار طلای موجود در هر برد تلویزیون بسته به مدل و سال ساخت آن متفاوت است، اما به طور متوسط بین 0.1 تا 0.3 گرم طلا در هر کیلوگرم برد تلویزیون یافت می‌شود. روش استخراج طلا از برد تلویزیون مشابه دیگر بردهای الکترونیکی است، اما به دلیل اندازه بزرگتر قطعات، نیاز به خرد کردن اولیه دقیق‌تری دارد.

استخراج طلا از برد ماینر

بردهای دستگاه‌های ماینر به دلیل ماهیت عملکردی خود و نیاز به انتقال سریع داده‌ها، معمولاً از مقدار بیشتری طلا در ساختار خود استفاده می‌کنند. استخراج طلا از برد ماینر می‌تواند بسیار سودآور باشد، چرا که در برخی مدل‌ها تا 0.5 گرم طلا در هر کیلوگرم برد وجود دارد. نکته مهم در استخراج طلا از این نوع بردها، وجود مقدار قابل توجهی مس و دیگر فلزات گرانبها به همراه طلاست که می‌تواند ارزش کلی استخراج را افزایش دهد. با این حال، به دلیل حساسیت بالای این بردها، فرآیند استخراج باید با دقت بیشتری انجام شود تا از هدررفت طلا جلوگیری گردد.

استخراج طلا از لامپ

برخلاف تصور عمومی، برخی انواع لامپ‌ها به ویژه لامپ‌های قدیمی و صنعتی حاوی مقادیر قابل توجهی طلا هستند. در لامپ‌های الکترونی، پایه‌های تنگستن و برخی اتصالات با طلا آبکاری شده‌اند. استخراج طلا از لامپ نیاز به روش‌های خاصی دارد، چرا که ابتدا باید شیشه لامپ به دقت شکسته و قطعات حاوی طلا جدا شوند. مقدار طلای قابل استخراج از هر لامپ بسته به نوع و اندازه آن متفاوت است، اما به طور متوسط بین 0.01 تا 0.05 گرم طلا از هر لامپ می‌توان به دست آورد. این مقدار اگرچه کم به نظر می‌رسد، اما در صورت دسترسی به تعداد زیادی لامپ می‌تواند ارزش اقتصادی قابل توجهی داشته باشد.

با طلای استخراج شده چه کنیم؟

طلایی که از بردهای الکترونیکی و دیگر منابع استخراج می‌شود، می‌تواند به عنوان یک دارایی با ارزش مورد استفاده قرار گیرد. یکی از راه‌های بهره‌برداری از این طلا، استفاده از آن به عنوان وثیقه برای دریافت وام است. در ایران، برخی مؤسسات مالی و صرافی‌های مجاز مانند طلای پارسی این امکان را فراهم کرده‌اند که افراد بتوانند با استفاده از طلای استخراج شده خود، وام دریافت کنند.

استفاده از طلای استخراج شده برای دریافت وام از مؤسساتی مانند طلای پارسی می‌تواند راهکار مناسبی برای تأمین نقدینگی باشد. این روش به شما امکان می‌دهد بدون فروش طلای خود، از ارزش آن استفاده کنید و در عین حال مالکیت آن را حفظ نمایید. با رعایت شرایط و انتخاب مؤسسه معتبر، می‌توانید از این فرصت مالی به بهترین شکل بهره‌برداری کنید.

مراحل دریافت وام طلا از طلای پارسی

برای دریافت وام بر اساس طلای استخراج شده از طلای پارسی، این مراحل را دنبال کنید:

۱. مراجعه به شعبه یا سایت اینترنتی

• مراجعه حضوری به شعب طلای پارسی با همراه داشتن طلا و مدارک

• یا ثبت درخواست اولیه از طریق سایت اینترنتی 

۲. ارزیابی طلا

• بررسی عیار و وزن طلای شما توسط کارشناسان

• صدور قبض انبار برای طلای تحویلی

• تعیین ارزش روز طلای شما 

۳. عقد قرارداد

• امضای قرارداد وام با شرایط توافق شده

• تعیین مدت وام و مبلغ اقساط

• دریافت نسخه قرارداد و رسید طلا 

۴. دریافت وام

• واریز مبلغ وام به حساب بانکی شما

• یا دریافت نقدی مبلغ وام در صورت درخواست

• شروع بازپرداخت از ماه بعد 

آیا بازیابی طلا از بردهای الکترونیکی ارزشش را دارد؟

پاسخ به اینکه آیا بازیابی طلا از وسایل الکترونیکی ارزش آن را دارد یا خیر به عوامل مختلفی از جمله میزان طلای استخراج شده، هزینه بازیافت، شرایط بازار و ملاحظات زیست محیطی بستگی دارد.

برای اینکه بازیابی طلا از زباله های الکترونیکی، از نظر مالی مقرون به صرفه باشد، باید حجم بالایی از این دستگاه ها بازیافت شوند. با اینحال چون قیمت طلا همچنان در حال افزایش است، استخراج طلا حتی در مقادیر کم می تواند ارزشش را داشته باشد.

علاوه بر این شما می توانید هر مقدار طلای آب شده را به مجموعه طلای پارسی امانت بسپارید و معادل آن وام طلا دریافت کنید. با دریافت وام، هزینه استخراج طلا از بردهای الکترونیکی تاحدودی تامین می شود و تکرار این فرآیند می تواند برای شما سودمند باشد.